🔍 Jak poprawnie mierzyć tranzystor za pomocą multimetru?

Tranzystory są kluczowymi elementami układów elektronicznych, ale ich awaria może prowadzić do nieprawidłowego działania urządzeń. Dlatego warto wiedzieć, jak sprawdzić, czy tranzystor działa poprawnie. W tym artykule wyjaśnimy, jak mierzyć tranzystory bipolarne (NPN i PNP) oraz unipolarne (MOSFET i JFET) przy użyciu multimetru.

🛠️ Co będzie potrzebne?

• Multimetr cyfrowy z funkcją testera diod (lub pomiarem rezystancji).

• Tranzystor do sprawdzenia.

• Opcjonalnie: schemat wewnętrzny tranzystora (jeśli nie znamy jego wyprowadzeń).

📌 Jak sprawdzić tranzystor bipolarny (BJT – NPN/PNP)?

Tranzystory bipolarne składają się z trzech wyprowadzeń: bazy (B), kolektora (C) i emitera (E). Aby je przetestować, wykonaj następujące kroki:

🔹 1. Znalezienie wyprowadzeń

Jeśli nie znasz układu nóżek, sprawdź notę katalogową lub użyj wyszukiwarki dokumentacji np. MB&SP.com Docs 👉 mbsp.com.pl/docs.

🔹 2. Sprawdzenie złącza baza-emiter i baza-kolektor

1. Ustaw multimetr na test diody (symbol diody na pokrętle).

2. Przyłóż czerwoną sondę do bazy (B), a czarną do emitera (E). Jeśli to tranzystor NPN, powinieneś otrzymać odczyt 0,6V – 0,7V. Dla PNP – odczyt będzie na odwrót (czarna sonda do bazy, czerwona do emitera).

3. Powtórz pomiar, tym razem przykładając czarną sondę do kolektora (C). Wynik powinien być podobny.

   
   

Jeśli multimetr pokazuje wartość 1 (brak przewodzenia) w obu kierunkach lub 0 (przebicie złącza), tranzystor może być uszkodzony.

🔹 3. Sprawdzenie czy tranzystor nie jest zwarty

1. Sprawdź rezystancję między kolektorem a emiterem (C-E).

2. W obu kierunkach multimetr powinien pokazywać brak przewodzenia (wartość 1 lub OL). Jeśli widzisz 0Ω, tranzystor jest zwarty i uszkodzony.

   
   
   
   

📌 Jak sprawdzić tranzystor MOSFET?

MOSFET-y są bardziej skomplikowane, ponieważ bramka (G) jest sterowana napięciem. Ich wyprowadzenia to: bramka (G), dren (D) i źródło (S).

🔹 1. Testowanie przejścia D-S (dren-źródło)

1. Ustaw multimetr na test diody.

2. Przyłóż czerwoną sondę do źródła (S), a czarną do drenu (D). Jeśli to MOSFET typu N, powinno być brak przewodzenia (1/OL).

3. Dotknij bramki (G) palcem lub przewodem do drenu – jeśli tranzystor jest sprawny, powinien się "załączyć" i multimetr pokaże małą wartość napięcia przewodzenia.

   
   

Dla MOSFET-ów P polaryzacja będzie odwrotna – zmień sondy i powtórz test.

🔹 2. Sprawdzenie zwarcia G-D i G-S

1. Sprawdź czy między bramką a drenem (G-D) oraz bramką a źródłem (G-S) nie ma zwarcia – multimetr powinien pokazywać brak przewodzenia (OL).

2. Jeśli pokazuje 0Ω, tranzystor jest uszkodzony.

   
   
   
   

🛠️ Podsumowanie

🔹 Tranzystory NPN/PNP testujemy jak dwie diody – baza powinna przewodzić do kolektora i emitera.

🔹 MOSFET-y sprawdzamy testem diody między drenem i źródłem, a także testujemy bramkę.

🔹 Jeśli między dowolnymi wyprowadzeniami pojawia się zwarcie (0Ω), tranzystor jest uszkodzony.

Regularne testowanie tranzystorów może pomóc w szybkim diagnozowaniu usterek w układach elektronicznych.

Jeśli szukasz nowych komponentów – sprawdź naszą ofertę na MB&SP.com.pl! 🚀🔌